Ewolucja społeczeństwa i handlu poprzez gospodarkę o obiegu zamkniętym

Kupowanie kawy, podróże, zamówienia produktów online – wszystkie te decyzje mają swoje konsekwencje, a wiele z nich wpływa na środowisko i ludzi na całym świecie. 

Administracja publiczna, firmy i konsumenci znają wiele sposobów na zmniejszenie swojego śladu węglowego. Niektóre są proste, inne z kolei kosztują nas więcej czasu i pieniędzy. W dobie kryzysu mogą zwyczajnie okazać się za drogie. Jednym z rozwiązań, które można łatwo skalować w zależności od zasobów i budżetu, jest gospodarka o obiegu zamkniętym. To rosnący trend, który będzie miał kluczowe znaczenie dla zmniejszenia emisji i osiągnięcia krajowych i globalnych celów związanych z jego redukcją.

Kierunek ten staje się coraz bardziej widoczny, ponieważ dzisiaj nie mówimy już o setkach milionów, a o miliardach mniejszych i większych sprzedawców na całym świecie. Dzięki technologii każdy może dzisiaj w łatwy sposób rozwijać swoją działalność – osoby, które sprzedają używane rzeczy, chcąc dać im drugie życie, pracownicy zatrudnieni dorywczo, czy ludzie tworzący treści w internecie. Visa nieustannie pracuje nad tworzeniem ogólnodostępnych rozwiązań, z których właśnie tacy sprzedający będą mogli korzystać i rozwijać swoje biznesy.

Zmiana zachowań na drodze do zielonej przyszłości

Świat konsumuje zasoby naturalne dużo szybciej niż się one odnawiają. Potrzebujemy zmiany obecnego sposobu ich eksploatacji na taki, który umożliwi korzystanie z nich w obiegu zamkniętym. W ten sposób ułatwimy firmom i ludziom wprowadzanie drobnych zmian w postaci takich działań jak odsprzedaż, naprawa, wypożyczanie, wielokrotne uzupełnianie i redystrybucję produktów, czyli zachowania wpisujące się w koncepcję recommerce.

Jak wynika z obliczeń Światowego Forum Ekonomicznego*, jedynie 8,6% światowej gospodarki działa w obiegu zamkniętym. Tymczasem, jeśli chcemy, aby nasza planeta pozostała przyjaznym miejscem do życia, odsetek ten powinien zostać niemal podwojony. Z kolei Ellen MacArthur Foundation szacuje, że przejście na gospodarkę o obiegu zamkniętym spowodowałoby zwiększenie europejskiego PKB o dodatkowe 900 miliardów euro do 2030 roku oraz podniesienie dochodu gospodarstwa domowego o 3000 euro rocznie. Jednocześnie zmniejszyłoby emisję CO2 o połowę, w porównaniu do poziomów obecnych**.

Podczas CE Week 2023 w Londynie, Sonia Brown, Head of Government Engagement for the UK and Ireland w Visa, zwróciła uwagę na to, jak duże znaczenie powinniśmy przywiązywać do lokalnych inicjatyw upowszechniających rozwiązania, które wpisują się w koncepcję gospodarki o obiegu zamkniętym. Podkreśliła, że mają one potencjał znacznie wykraczający poza zmniejszenie śladu węglowego. Mogą przyczyniać się do tworzenia nowych miejsc pracy, unowocześnienia lokalnych gospodarek, wzmocnienia spójności społecznej, a także sprzyjać nabywaniu przez mieszkańców nowych umiejętności.

Koncepcja recommerce ma szerokie zastosowanie w przypadku marek odzieżowych. Opublikowany niedawno przez Visa raport analizuje zmieniające się preferencje modowe konsumentów oraz ich wpływ na rozwój gospodarki o obiegu zamkniętym. W następstwie pandemii i wywołanej przez nią wysokiej inflacji, konsumenci, których dochody nie rosły wraz z wzrostem cen, stali się bardziej oszczędni i zamiast nowych produktów zaczęli wybierać używane. Jak wynika z danych z sieci Visa, gdy w marcu 2022 roku w Wielkiej Brytanii nastąpił skokowy wzrost cen za ubrania, płatności kartą za używane produkty zwiększyły się o 300 procent***.

Współpraca kluczem do postępu

Wraz z Ellen MacArthur Foundation, swoim strategicznym partnerem, Visa utworzyła Behavioural Insight Lab. Inicjatywa ta polega na przeprowadzaniu szybkich eksperymentów w świecie rzeczywistym oraz upublicznianiu wniosków. Dzięki nim firmy mogą wspomóc konsumentów w zmianie zachowań w stronę gospodarki o obiegu zamkniętym. Wspólnie z partnerami pracujemy nad identyfikowaniem i testowaniem eksperymentalnych modeli biznesowych, które zachęcają konsumentów do odsprzedaży, wynajmowania i naprawy produktów. W ten sposób chcemy zmniejszyć rozdźwięk między deklarowanymi, a rzeczywistymi zachowaniami konsumentów w obszarze zrównoważonego stylu życia.

Wspieranie małych i średnich firm w lepszym zrozumieniu preferencji konsumentów oraz ich motywacji do zrównoważonych zachowań pomoże im w większym stopniu wykorzystać szanse, jakie stwarza gospodarka o obiegu zamkniętym. Ellen MacArthur Foundation dzieli się wnioskami ze swoich badań w ramach inicjatywy Circular Startup Index. Zabiega także o tworzenie innowacji, które umożliwią wyskalowanie rozwiązań biznesowych, które wpisują się w koncepcję gospodarki o obiegu zamkniętym.

Współpraca z administracją publiczną jako impuls do rozwoju miast

Wprowadzenie gospodarki cyrkularnej w miastach jest niezbędne dla ich inkluzywnego rozwoju i zrównoważonej przyszłości, które przyniosą korzyści wszystkim. Firmy, administracja publiczna i społeczności muszą wspólnie wykreować miasta na nowo i położyć podwaliny pod dogłębną zmianę, dzięki której w miastach i społecznościach będzie żyło się w sposób bardziej zrównoważony.

W niedawno opublikowanym raporcie Visa, Let’s Talk about Towns, jednym ze wskaźników oceny otoczenia biznesowego w Wielkiej Brytanii jest cyfryzacja małych firm. Jest ona możliwa, dzięki zdobywaniu kompetencji cyfrowych za pośrednictwem lokalnych sieci biznesowych. W modelach biznesowych opartych na tzw. regenerative business models, drzemie ogromny potencjał. Jednak małe firmy w niewielkich miejscowościach muszą uzyskać wsparcie. Potrzebują także przywództwa w modernizowaniu miejskiej infrastruktury i gospodarki - muszą one stać się bardziej przyjazne dla środowiska, co stworzy fundament pod ich długoterminowy rozwój.

Koordynacja i współpraca na poziomie miast i społeczności, zmierzająca do tworzenia rozwiązań dla gospodarki o obiegu zamkniętym, może przynieść im realne korzyści, nadać nowy impuls ich rozwojowi gospodarczemu, a także zwiększyć ich odporność na zmiany w przyszłości.

Opisy przypadków, porównania, statystyki analizy oraz rekomendacje odnoszą się do stanu obecnego. Ich publikacja ma cel informacyjny i nie należy się na nich opierać w zakresie doradztwa operacyjnego, marketingowego, prawnego, technicznego, podatkowego, finansowego lub jakiekolwiek innego. Visa Inc. gwarantuje kompletności ani dokładności informacji zawartych w tym dokumencie. Nie przyjmuje także żadnej odpowiedzialności, która może wynikać z polegania na takich informacjach. Informacje zawarte w niniejszym dokumencie nie stanowią porady inwestycyjnej ani prawnej, a czytelników zachęca się do zasięgnięcia porady kompetentnego specjalisty, jeżeli jest wymagana.

* https://www.weforum.org/agenda/2021/02/circularity-gap-report-2021-strategies-climate-breakdown/

**Europe and the circular economy (ellenmacarthurfoundation.org)

***Fashion resale apps enable circular economy’s broadening appeal